De Ware Tijd is misbruikt om onder andere SLM-directeur Robbi Lachmising weg te krijgen. Dit melden ingewijde bronnen aan deze website. “De vliegveiligheid is niet in gevaar geweest. Dit dossier bood echt openingen om de zaak heel breed te trekken. Nu geeft het alleen maar onrust en zijn er vooral heel veel vragen.”
Vliegveiligheid
Op 26 februari publiceerde De Ware Tijd een artikel over de SLM met de kop ‘SLM stevent af op tweede grote vliegramp’. In dit artikel schrijft journalist Wilfred Leeuwin dat de vliegveiligheid van SLM-vluchten in gevaar is door het verkeerd beladen van vliegtuigen op de Surinaamse luchthaven Zanderij.
Volgens Jeremain van Loof, een ingewijde bron, is het artikel in De Ware Tijd overtrokken, onvolledig maar vooral een gemiste kans. “Ik heb piloten naar hun bevindingen gevraagd en die zeggen dat de vliegveiligheid niet in gevaar is geweest. Er zijn wel degelijk beladingsproblemen geweest, maar die zijn door het afhandelingsprotocol dat geldt bij het vertrek van vliegtuigen opgelost.”
Reactie KLM
Ook KLM reageerde op de ontstane ophef en bevestigde dat er inderdaad incidenten in het verleden gebeurd zijn, maar dat de vliegveiligheid nooit in gevaar is geweest. “Na iedere vlucht evalueren we mondeling met alle partijen, waaronder Surair Ground Services (SGS)/SLM en de luchthaven hoe de afhandeling van de vlucht is verlopen. Bovendien zijn er maandelijkse reguliere overleggen. Als er incidenten zijn, en die zijn er in het verleden wel eens geweest, dan melden wij die en vragen wij om actie. Zo zijn sinds augustus 2017 zijn de regels m.b.t. het sluiten van de deuren aangescherpt. En in zijn algemeenheid geldt voor KLM: als het niet veilig is dan vliegen we niet”, aldus een woordvoerder van de KLM.
Reactie CASAS
De Burger Luchtvaart en Veiligheidsautoriteit van Suriname (CASAS) gaf twee weken na publicatie van het artikel in De Ware Tijd alsnog een reactie. “Gedurende de periode dat ik de leiding had bij CASAS, hebben zowel de KLM als Caribbean Airlines noch mondeling, noch schriftelijk de veiligheid van hun vliegoperaties in twijfel getrokken vanwege een situatie die zich voordeed op de luchthaven te Zanderij”, aldus Brian de Souza, die recent na zes en een half jaar zijn functie als directeur van CASAS neerlegde.
Verzuimd
Er zijn wel degelijk fouten gemaakt bij het afhandelen van vliegtuigen, dat is duidelijk. De veiligheidsrapporten van de KLM en Caribbean Airlines, waar De Ware Tijd in zijn gepubliceerde artikelen naar refereert, bestaan echt. Lachmising vertelde op de hoogte te zijn van de interne en externe veiligheidsrapporten en heeft klaarblijkelijk verzuimd om in te grijpen.
Overtrokken
Intern hebben anonieme bronnen bij de SLM verschillende veiligheidsrapporten laten lekken en aan Leeuwin overhandigd. Deze bronnen meldden dat het lekken van de documenten een doel diende, namelijk dat er onmiddellijk ingegrepen moest worden door de hoogste autoriteiten, omdat de vliegveiligheid in gevaar zou zijn. Volgens van Loof is dit niet waar en schuilt hier meer achter. “Ze hadden goed in de gaten moeten houden wat de belangen van die bronnen waren. Het heeft er alle schijn van dat zij hier onvoldoende aandacht voor hebben gehad. Dit alles neemt niet weg dat er daadwerkelijk problemen waren, maar de nadruk op de vliegveiligheid is overtrokken”.
Misbruikt
Volgens van Loof, die op geen enkele wijze actief betrokken is bij de SLM, zijn Leeuwin en De Ware Tijd misbruikt om onder andere Lachmising eruit te krijgen. “De Ware Tijd is misbruikt om Lachmising weg te werken, omdat er mensen binnen het bedrijf zijn die hun eigen belangen hebben. Maar als het hierom gaat had men ook simpelweg kunnen wachten op het aflopen van het contact in april of was men bang dat zijn contract verlengd zou worden? Het is best mogelijk dat er nog andere zaken een rol hebben gespeeld die nog niet duidelijk zijn.”
Voor van Loof komt dit allemaal niet als een verrassing. “In een samenleving die doordrenkt is van patronage, cliëntelisme, favoritisme en nepotisme is dit natuurlijk allemaal niet vreemd. Mensen worden benoemd om belangen te dienen, of ze competent zijn is van ondergeschikt belang. Dit is in Suriname al jaren zo, maar Bouterse maakt het tot een kunstvorm in negatieve zin.”
Opvolger
De beoogde opvolger van Lachmising zou de uit NDP kringen afkomstige Denny van Ommeren moeten zijn. Van Ommeren is manager van de Nederlandse tak van de SLM. “Van Ommeren is een pure politieke benoeming. Maar er schijnt ook tegenstand tegen zijn benoeming te zijn. Van Ommeren wil al jaren directeur worden van SLM worden, maar werd telkens gepasseerd. Hem wacht geen makkelijke opdracht om de SLM te stroomlijnen naar een gezonde bedrijfsvoering en hij heeft ook nog de schijn tegen zich. Zijn eerste opdracht wordt het herstellen van het vertrouwen in het bedrijf.”
Tot op heden heeft er nog steeds geen officiële benoeming plaatsgevonden. Dit geldt ook voor de nieuwe raad van commissarissen bij de SLM.
Gemiste kans
Van Loof vindt de situatie ook vooral een gemiste kans. “Leeuwin heeft onvoldoende kennis van luchtvaart. Hij had een dossier wat niemand anders had. Een journalist met kennis van de luchtvaartsector had hier veel meer mee gedaan en uitgehaald. Die had het volledig uitgezocht, tot op de bodem.
Bijvoorbeeld: Wat is het effect van verkeerde belading? Wat was de reactie van de desbetreffende piloten van die kisten? De KLM en Caribbean Airlines (CAL) gevraagd om een nadere toelichting? Wat was de reactie van de Burger Luchtvaart en Veiligheidsautoriteit van Suriname (CASAS)? Is er sprake van een intern probleem bij de SLM en waaruit bestaat die? PROCONS was al eerder belast met de afhandeling van vliegtuigen. Waren er ook in deze periode klachten. Zo ja, waaruit bestonden deze. Maar ook: Wat is de algehele veiligheidssituatie op de Johan Adolf Pengel Luchthaven? Antwoorden op deze vragen miste ik. Als je dit allemaal in kaart had gebracht, dan had je een waardig artikel om mee naar buiten te treden. Dit dossier bood echt openingen om de zaak heel breed te trekken. Nu geeft het alleen maar onrust en zijn er vooral heel veel vragen”
Onduidelijk
“Het valt mij ook op dat de SLM niet meer doet om de ontstane onrust weg te nemen”, zegt van Loof. Bouterse meldde dat er gebroken is met het beladingsbedrijf Procons, maar of dit ook daadwerkelijk gebeurd is, is niet duidelijk. Ook is het onduidelijk of Surair Ground Services (SGS) nog steeds de leiding heeft voor het beladen van vliegtuigen op Zanderij. “Ik zou als bedrijf ervoor kiezen om open kaart te spelen en dat doen ze niet.”
Imagoschade
Op de vraag of de SLM imagoschade heeft opgelopen door de berichtgeving in De Ware Tijd antwoord van Loof: “Als je naar al die berichten op social media kijkt denk ik best behoorlijk. Dit ebt niet zomaar weg. Je moet hier iets mee en het niet blauw blauw laten.”
Potentie
Volgens van Loof worden de mogelijkheden die er voor de SLM openliggen niet optimaal benut. “Het probleem in Suriname is een gebrek aan beleid en financiële middelen. Dat is het al jaren en er wordt om de zaak heen gedraaid. SLM heeft groeipotentieel, maar dan moet je het ook gaan zoeken in onder andere de mogelijkheden die bijvoorbeeld Guyana en Curaçao bieden. De voortdurende problemen bij InselAir bieden mogelijkheden voor de SLM. Die zou je moeten verkennen. Maar dat vereist visie en geld want zou het bijvoorbeeld mogelijk zijn om een operatie op te zetten op Curaçao? Vanuit de uithoek Paramaribo zal je het echt niet alleen gaan redden en door de economische problemen in Suriname is de lokale reizigersmarkt voor een deel ingestort. Mensen hebben onvoldoende financiële middelen om regelmatig op reis te gaan.”
Brede visie
Van Loof is van mening dat er breed nagedacht dient te worden over wie men waar positioneert. En met breed bedoelt hij dat er ook buiten de eigen landsgrenzen gekeken moet worden. “Ik zie het probleem niet om een competente kracht met ervaring in de Caribische luchtvaart daar voor een bepaalde periode neer te zetten. Dat gaat enorm veel betekenen voor de SLM, maar dit is vooralsnog onbespreekbaar in Suriname.”
* de naam van de persoon in dit artikel is wegens privacyredenen gefingeerd.